اشعار زیبای سعدی بلوچستان مولانا عبدالله روانبد(رح)
یک شـپے چنـدے هم حیالیں یار
هـمدل و هـمصدق و سخن سینگار
دل پر از مهرءُ قومی هـمدردی
آتک انت په قصـد گندک و دیـدار
وقتے که دور هـمـدگر نشـت انت
گله اِش اے رنگ ءَ کتـگ اظـهار
تو نگندَۓ که شپ شتگ، سیاهیـں
شنگتگ بام و تو نہ بَـئے بیـدار
مَے گـلگ دیریں مــدتے وپتــگ
بیتگ چه بازیں وپسگاں بیـزار
داں جـــرس آواز نکنت کــوچ ءِ
مهـری ماں راه ءَ نه بنت کـتّار
قافـله چـون چـون کپیت کشـک ءَ
سـر مکـشّیـت داں قـافله سـالار
بـے شپانک ءَ که روت رمگ ڈنّ ءَ
تو بزان وت که سوب کنت هپتار
ما را هـم حـقے هست هـمے ملک ءَ
هچ کس مَـۓ حـق ءَ نه کنت انـکار
حق نه انت چیزے که رسیت مُپت ءَ
باید انت حق ءَ پد بـه جنت حقدار
مَـے بلوچستان جزو ایران انت
پرچیا کپتگ وار و بے گموار
آ که گموار انت دست اش کوتاه انت
آ که سردست انت خائن و غـدّار
مَے جوان جٹّ و جاهل و تنبل
بے وت و رسوا بر سر بازار
علـم و فرهنگ و دانش ءَ مـحروم
تـخته مشـق انت حیله و آزار
دکتر و دار و گواچن انت دروگیں
هر گور ءَ نال انت بزّگیـں بیمار
ونڈے که نام گپت انت بلوچانی
راه ءِ نیم ءَ کَپت یکبر ءَ بیت گار
گشنگیـں مردم چه شد ءَ چَنگ انت
پر گلے کندیت میتگ ءِ سردار
آکه همشام انت لاپ اش هالیگ انت
پُرّ انت چه پول ءَ کیسه ءِ زردار
لاگریں حـمّال ءِ کوڑہاں ریش انت
گوں تـجوری ءَ وشدل انت تجار
دهکان که جانشود انت وتی هیداں
چہ آیی مـحصول ءَ کٹ کنت هـپتار
آخر اے تبعیض ءِ دوا چی انت
کندگ انت میر و گریوگ انت پاکار
هـمَّتے کن که وقت فریاد انت
آستیگاں لانچ و هـمبلاں شاکار
من جواب داتگ که چون کناں بیلاں
در قفس شاهیـن نکنت هنزار
من کجا اے کاراں کپاں بارین
روچ و شپ مثل اشتـر ءَ بیگار
شپ کدی انگت کـُٹـتِـگ سیاهیـں
جُنجُرے آسـمان ءَ نـه جنت استار
ظلـم و ظلـمات ءَ پوشتگ دنیا
چیری چت عدل و هــمت و ایثار
زور ءِ چم کور و گوش سیه چُپت انت
حق ءَ په آسانی نکنت اقرار
جَو ترا دنت و پیش کنت گندیم
گوں زبان دراجی کنت ترا بیوار
ظلـم و نادانی فطرت انت خلق ءِ
فطرت ءِ سندگ باز بیت دشوار
دایم ءَ دنیای ءِ رواج ایش انت
کج رواجیں چرخ ءِ گردش و رفتار
هست اَت یک سَیّاسے هنبق نامیں
اشتر و اسپی داشتگ اَت بسیار
فربهاں کاه و دانی دات دایم
لاغرینانی هچ نکت تیمار
یکی ءَ جست کت ای چه اَسرارے؟
تو بگوش چے انت حکمت اے کار؟
چو جواب داتگ مرد سیّاس ءَ
من نیاں هوڈے بے مت و بے سار
لاغر و لیٹاں کناں دلگوش
فربه و شرّیناں کناں انگار
اے سیاست چه بُندر ءَ گون انت
پر هــمے رهبند ءَ رونت عیار
فربه چه اسپُست و جو ءَ سیر انت
لاغریں سُهتگ پنجگی پیتار
ارسے په هابیل ءَ نریچیت کس
اوشتنت ماں قابیلی کش ءَ مکّار
گوں کیا فریاد کناں بارین
هچ کسی گوشاں نروت کوکار
گِله چه در قوماں کناں پرچے
مَے وتی برات که نہ اشکننت گفتار
من ننالاں چه دست ڈنیگاں
ٹپ منا مان انت اِز وتی کاٹار
سنگ و شیشگ چه بندر ءَ سیاد انت
پروشتگ اے سنگ ءَ شیشه آبدار
آس هــمے ڈکان ءِ چراگیگ انت
سوتکگی واهند ءِ وتی انبار
سرباز داں سرحد و سراوان ءَ
پهره و پنوچ و گِه و لاشار
هُنگ و بمپُشت داں حد میناب ءَ
بنت و بشکرد و زرگوریں چهبار
کل بلوچ یکّیں لوگ ءِ فرزند انت
گوں هــمے یکّیں جامگ و شلوار
نے که ما ایرانی بلوچ تهنا
بلکین داں حبّ و سیبی و خُضدار
چاکر و گوهرام ءِ یلیں پُسّگ
نَیلنت ماں لانکبند ءِ بُش ءَ لیگار
چون بلوچاں اے شات بیت پر وت
نامی بیت دُزّ و رهزن و اشرار
رهزنی سانڈانی گور ءَ عیب انت
دُزّی په بهداریں بلوچاں عار
بے حیا که پٹیت مات ءِ پندول ءَ
کشّیت چه برات ءِ کیسّگ ءَ کلدار
دستـی په سیاد ءِ زگرگیں هوناں
سهر انت داں سروشاں رستریں هونوار
چوڑا ماں دیواناں نچنڈینیت
گوں دپ ءِ پهراں نبیت تامدار
دایم ماں راجانی تها موٹ انت
مانیت داں هپت پشت ءَ شگان سربار
چو نه انت رسم و دود بلوچانی
قومی مردانی کارپد و کردار
اژدها کوهاں گور بوریننت
لوگی دپ چٹنت کیپک و کٹار
کَے پرا نامرد ءَ دل ءَ بندیت
جنت وتی لوگ ءِ پرتکاں آوار
نَے دپ ءَ لبز و نَے حیا چماں
نَے دل ءَ رحم و نَے سرا اوپار
زار پما کلپ و کوٹکیں چُکّ ءَ
کنت پت ءِ پاگ ءَ سِلّ و بے پَلگار
هرکس که اسلام ءَ ببیت منکر
بلّی ماں دریای ءَ کپیت گمسار
ره چُشیں قوم ءِ گار و بیگواه انت
چون گیشّیت پلپل پُٹءِ گیوار
بگّی جڑ سوت و برّ و بے گومسیں
دیرسریں پنداں نکشیت بار
بار هــما جوگین لیڑو زیر انت
کار نه انت کوارّوکیں کواٹی کار
مَے دوا سوچگ و ساچگ و صبر انت
باز برءَ داگ ءَ دراه بیت بیمار
بلکنا روچے لیٹ کنت گردون
گوش کنت روچ از گوشه ءِ کُهسار
داں هــما حد ءَ کنیں صبر ءَ
بر بدنت وشّیں ، کچّلیں ڈیڈار
کوه و کنڈگ اے رهسر ءَ باز انت
چیلّ و آبدِرّ و گریشگ انت پُر خار
پشت اے کوهاں ڈنّ کیت پراهیں
تچک بیت آخر راه ناهــموار
تنگ و زین تازی کُرّگاں کجیت
مادنیں راه ءِ چننت رهوار
روچ نبیت چیر جمبراں پنهان
شال مدام هــم نرخ نبیت گوں شار
ظلـم روت برزا و پدا ترّیت
ایر کپے هست انت سرکپ ءَ ناچار
هر وقت که نوبت چک جنت زور ءِ
ترسیت چه لنگیں موری ءَ سیه مار
پوڑے که شانکی دنت جنوزامے
قدر یک بمب هسته ای کنت کار
ده گدا بازار ءَ جننت فریاد
گنگ بیت جواب ءَ توپ آتشبار
کد کدی بیت که جه بجنت استین
ژند بکنت کوه و کوچگاں سرگوار
سَندگ و بیٹ و کهچر و زیداں
یکبر ءَ هــمدست ءَ بملّیت هار
آدرویں کیلّگ مَے پدا ترکّنت
پُلّ بنت ولّ و گبّ بنت تیجار
بیرّ بنت کورانی کُنر سبزیں
مِنج بنت سول و شاخ جنت لیوار
تپت روت وشکوشیـں بهارے کیت
بیت جهان سبز و خُرّم و گلزار
پر هــما وشّیں روچ ءِ امید ءَ
توکل په ربّ واحدالقهار
حق ءِ آواز انت گوانک عبدالله
تو اگر وابینگ نـئـے گوشدار
ابـــــاد و سبــــــز و میــــــــزران
هـــر وقت کـــه تی ناما گـــــران
تــی بـو چـــو مسکـا بیــــت زران
تــی دلجـــمیـــــن گــــت و گران
سیـــــــــه بنـــــد و برزن تیهـران
گـپ جــــــــنـنت گــــون جنبـران
تــی ســرشــــم درنـــگ و دران
درِّ و سیـــــــــــادی ســـنگــران
تـــی کلــــــــگ و تی اپ سـران
سبــــز یـن گــونـگ گـون زامران
خــــوشبــوتـرنت از زعفـــــــران
کــولـگ گـــون شیر کمبین تران
کـــور دپ گـــون داز کیلـــــرطان
تـی کـوچـّگ و تـی کــــهـچـران
دانیچک گــون شمش و کلپران
اشـــــکان مــیشر و پنپــــــران
گــــر نچن پچنت چو تپّــــــران
دطولـک گــــــون زحم اسپـران
سولین کهیر گون شنگـــــران
جگـــــر و کلیــــــر و کـــونران
شیریـــن ترنت از شکّـــــران
کیلگ چو نیلین خیبــــــــران
گواش و گیابین کورســـران
ول گون شکّــر تامین بـران
پر ماش و ماش گون باجران
چیتنت و ساتنت لاغـــــران
گورم گون بگ و باهــــــران
جوهان گون وندط و بوهـران
مــــــرّان ستنت بیکــــــران
دادٍ سخاوت گستــــــــران
سهرط بخش و حاتم دروران
بهر کننت گواپ و گـــــوران
عیــدٍ په برهـــک و بیــدران
جو پاگ پلی بی بنـــــدران
برنج رون و مُرائی شامگـــران
نشتگ دنی چو گونــــــــران
دستور دنت په چاکـــــــران
کشّنت په سر بار گــــــران
گرامانی چیرا تتّـــــــــــران
پندط وک من گواپان پشکران
داس رون و شامیگا گـــران
هوش چننت کرّ و گـــــوران
کت کننت چو تاجــــــــــران
کــــــندنت گـــــو زالا ادران
لاپ درین جت امــــــــبران
مچ گو ن گرک و کوکــــران
گر گونگ گون گرانین سربران
درینپاچ ونرمین سیمّـــــــــران
روکین گترانک چو هنگــــــران
هامین گون پلّیـــــن پتّـــــــران
بانجیگ بهرٍٍ بــــــز گـــــــــــران
انسان و مرغ و رستـــــــــران
گنجی په وار و لنگــــــــــــران
کاینت و نندنت شهر گـــــوران
بندنت برونک و کاپــــــــران
لنجین شگز گـــون دط نگـــران
سیرنت گریب چو میجـــران
سُند گواپ گون جاک جلّـــران
رمب و اوا چک و الگــــــران
گپّ و گهین خوش محضـــران
تی سوهوین صنعت گــــران
سینی شلیت گون سانسران
کپّو گون گردین چپـــــران
دهقان گون تورا شیکوران
برزین گرطیلانی ســــران
گورشان چو شنیکی تُکرّان
ایوند چو مارا شیپگـــــــران
دیــــــوان کتـــــگ ازاوران
پون چن چو مورا سُر سُران
گون پات و کپات و کنبـــــران
لوطدی گون تیه و تمبــــــران
مولد گون ناز نیک و سُـــــــران
تیمبک گون طدهل و طدکـــــــران
ناچی گون صوت و زیمــــــران
شاده کتــــگ روشاوران
تی لنجین تیاب و دروران
بوجیگ گون لوحین ننگــــــران
نول کننت پا سینجــــران
مچو گونا ماهی گــــــــران
کاینت چه نیلبوئین زران
گون سارم و تگرم و لوجــــــران
کاشک گون وشین کولگـــــران
گور گون مزن کالگین کــــــــران
دلسوک بند خرماخوران
تی زید و چراگین سولدران
بگ گون نلدطین اُشتـــــران
برّی کلم گوشین خـــــران
اسپ و هزاری گرهبـــــران
بزگل گون میش و میهرطان
مهری گون پُلّ و پاکدطان
لیدطو گـــــون پیلی باهـــــدطان
دطاچی گون بی گو مسین جرطان
کاینت چه جیدا زنزران
پُراپ گون تاب و تاهران
گامیش گون دیهی دطدطران
ساندط چو هما جانا وران
ناهنجمین کریگـــــــران
گوننت شریک ونوکــــــران
جاکٍ مدام تی جُنبــــــران
تی سربلندین مهتـــــــران
راج کماشین سروران
گردنکشین نام اوران
صاحبدلین دین پروران
شیر همتین سلطانفـــــران
تی مان میاتکین کنگــــــران
جنگول و سرکومسین نران
نوجوان گون شیری تیتــــران
هرانز گرنت چو اشکــــــران
پُشتا نکنزنت تکّـــــــــران
تی مهربانیــــن مادران
شیر دینت شیر گلرطان
بلکین کپنت روچی گدطان
بخشنت سرا په برادران
تی مه لقائین دختـــــران
اهو رواجین درمب گوران
پاکنت چو اپی گوهــــران
چیرنت ز چشم اختـران
تی گل کندگین مه پیکران
لجّانی نازین کوتــــــران
وش چاملین منجو سران
گون پشک و سریگ و چادران
سنگو گون زرّین زیزران
بیکّان درنزنت عنطـــران
مسک و زباد و عنبـــــران
عهدش کتگ گون شوهران
موری نه دطکیت ماپران
ای مکـــــران ای مکـــــــران
دائم په تی عهدا زران
تی مت نهین مازندران
تی وصفا کنان دن دمبــــــران
سفر سیدنا عمربن خطاب (رضی الله عنه) به بیتالمقدس